Aantal inschrijvingen mbo daalt, volop vacatures in gastvrijheid, zorg en retail

Het aantal inschrijvingen voor mbo-opleidingen daalt, tegelijkertijd is het aantal mbo-vacatures 13% hoger dan vorig jaar. Gastvrijheid, retail en zorg zijn de sectoren met het hoogst aantal ontstane mbo-vacatures. De verwachting is dat de arbeidsmarkt krap blijft, ook voor beroepen binnen Techniek en gebouwde omgeving. In 2024 is een toename van WW-uitkeringen onder jongeren te zien, ongeveer 8% had geen startkwalificatie. Dat blijkt uit de ‘Regioschetsen Basiscijfers Jeugd’ van UWV en Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), waar zij een actueel beeld schetsen van de kansen voor jongeren op de arbeidsmarkt.

Lagere instroom van mbo-studenten

In het schooljaar 2024/2025 staan in totaal 467.183 mbo-studenten ingeschreven in Nederland, een daling van 8% ten opzichte van 2020/2021. De oorzaak is onder andere een krimp in het voortgezet onderwijs en minder mbo-gediplomeerden die doorstuderen binnen het mbo. De daling is vooral te zien bij de studenten in de beroepsopleidende leerweg (bol). Het aantal studenten in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) steeg landelijk tot 2023/2024. Voor het eerst zien we vanaf huidige schooljaar in meerdere arbeidsmarktregio’s ook een daling van het aantal bbl-studenten.

Daling mbo-gediplomeerden, toename krapte

De verhouding tussen vraag (vacatures) en aanbod (toetreding mbo-gediplomeerden op de arbeidsmarkt) geeft de krapte op de arbeidsmarkt voor jongeren aan. Naar verwachting daalt het aantal mbo-gediplomeerden tussen 2024 en 2029 met 3%. En stijgt het aantal mbo-vacatures met 1%, waardoor de krapte toeneemt. 

Jongeren in de WW: sterke verschillen per regio

Jongeren tussen de 15 en 27 zijn vaak afhankelijk van flexibele contracten, wat hen extra kwetsbaar maakt voor economische schommelingen. In 2024 is een toename (+16%) van nieuwe WW-uitkeringen te zien, wat duidt op de onzekere situatie waarin jongeren zich bevinden. Ongeveer 8% van de 43.445 jongeren die in 2024 in de WW terechtkwamen, had geen startkwalificatie. ‘Zonder een startkwalificatie is het voor jongeren moeilijker om aansluiting te vinden op de arbeidsmarkt,’ zegt Joselyn Faber arbeidsmarktadviseur van UWV. ‘Dit heeft niet alleen invloed op hun kans op werk, maar ook op hun salaris en doorgroeimogelijkheden. Gelukkig zijn er diverse trajecten en mogelijkheden voor deze jongeren om zich verder te ontwikkelen en zo hun kansen te vergroten., zoals het behalen van een mbo-certificaat of praktijkverklaring,’

Regionaal zijn er grote verschillen te zien. Zo was er in Gooi en Vechtstreek in 2024 sprake van een toename van 144 uitkeringen (50%) vergeleken met een jaar eerder. In dezelfde periode steeg het aantal jongeren met een WW-uitkering in Rivierenland met slechts 6 uitkeringen (1%).

Regionale inzichten over jongeren op de arbeidsmarkt

Welke kansen hebben jongeren tot 27 jaar op de arbeidsmarkt in een bepaalde regio? In de Regioschetsen Basiscijfers Jeugd geven  UWV en SBB een actueel beeld. De regioschetsen laten de arbeidsmarktkansen zien voor jongeren in de 35 arbeidsmarktregio’s. De schetsen zijn vooral belangrijk voor professionals die zich richten op kansen op de stage-, onderwijs- en arbeidsmarkt voor jongeren.