Vakmensen die weten hoe je een piano moet stemmen, een tandprothese op maat maakt of een meubel restaureert. Daarvan zijn er steeds minder in ons land. Ondertussen slinkt het aantal mbo-studenten dat kiest voor een ambachtelijke vakopleiding drastisch. Daarom organiseert de Stichting Ambacht in Beeld jaarlijks een festival om ambachten een podium te geven. Dit jaar gingen er voor het eerst twee opleidingsdagen vooraf aan het festival, speciaal voor jonge studiekiezers. Het Expertisepunt specialistisch vakmanschap van de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (SBB) is samenwerkingspartner.

Op 23 en 24 september konden bezoekers van de NDSM Loods in Amsterdam zien, horen én beleven hoe mooi en belangrijk ambachten zijn. Voorafgaand aan het tiende Ambacht in Beeld Festival, maakten jonge studiekiezers tijdens twee opleidingsdagen al kennis met ambachten. Festivaldirecteur Wendy van Wilgenburg, de drijvende kracht achter Ambacht in Beeld: ‘’Onbekend maak onbemind. Wil je jongeren enthousiast maken voor een maakberoep, dan moet je ze ermee in aanraking brengen. Dat doen we op de opleidingsdagen.”

Gelukkig zijn in je werk

Bij de diverse stands van vakopleidingen konden jongeren onder andere zelf slippers maken, textiel en hout bewerken en glasblazen. Naast groepen leerlingen met hun docent en onderwijspersoneel, liepen er ouders met hun kinderen rond. Zoals Sarah en haar moeder Sandra uit Tholen. Sarah zit in havo 4 en weet nog niet wat ze daarna wil gaan doen. Ze kwam naar de opleidingsdag om zich te oriënteren. Moeder Sandra ging graag met haar mee. ‘’Sarah kan goed leren en hoort vaak: ‘Waarom zou je voor het mbo kiezen als je makkelijk hbo aankan?’ Ik vind dat onzin. Creatief zijn en iets met je handen kunnen maken, is juist heel bijzonder. En ik weet dat Sarah daar blij van wordt. Werk doen dat je gelukkig maakt, is toch het allerbelangrijkste.”

Bijdragen aan de wetenschap

Bij de stand van de Leidse Instrumentmakers School blaast Sarah een bolletje van glas. Student Sam geeft haar instructies. Hij zit zelf in het derde jaar van de mbo-opleiding voor (research)instrumentmakers en koos de opleiding omdat hij als vakman wil bijdragen aan nieuwe ontdekkingen en uitvindingen. Sam: “Wetenschappelijk onderzoekers komen naar (research)instrumentmakers toe met een probleem en dan zoeken wij een technische oplossing en maken een prototype. Vaak gaat het om toepassingen voor gebruik in de zorg, hightechindustrie en ruimtevaart.”

Prima baanperspectief

Tijdens de opleidingsdagen gaf het Expertisepunt specialistisch vakmanschap doorlopend voorlichting. Het expertisepunt houdt zich onder meer bezig met het zichtbaar maken van ambachtelijke opleidingen, arbeidsmarktonderzoek en het agenderen van knelpunten bij stakeholders binnen het onderwijs en bedrijfsleven en het ministerie van OCW. Wendy: “Het expertisepunt gaf antwoord op vragen van bezoekers en van de media op basis van onderzoekscijfers. Bijvoorbeeld over het goede baanperspectief in maakberoepen. Dat is een mooie aanvulling op het programma.” Zowel het NOS Jeugdjournaal als de Volkskrant maakten reportages over de opleidingsdagen, vertelt Vivian Vijn van het expertisepunt. “Naast de media-aandacht, groeit door dit festival het netwerk van betrokkenen. Scholen, bedrijven, de stichting en SBB, allemaal staan we voor dezelfde uitdaging: toekomstige vakmensen inspireren. Daarin trekken we samen op.”

Pianotechniek in de lift

Uit evaluaties blijkt ieder jaar weer dat de belangstelling voor ambachten groeit door het festival. En dus ook voor de opleidingen. Milo Schekkerman, docent pianotechniek van het Hout- en meubileringscollege (HMC) in Amsterdam, was vorig jaar ook van de partij. Naast hem staat een mooie vleugel, die veel bekijks heeft. Milo: “Hoeveel nieuwe studenten je binnenhaalt door de opleidingsdagen is moeilijk te zeggen. Maar je vergroot zeker de kans dat er over de opleiding wordt gepraat. En dat kan zomaar iemand doen besluiten om eens op de website te gaan kijken. Bij pianotechniek mogen we trouwens niet klagen. Vorig jaar hadden we in het eerste jaar maar een halve klas studenten, dit jaar zitten we helemaal vol en moesten zelfs nee verkopen.”